مطالعات و تسهيلگري اجتماعي، ايجاد تشكل‌هاي آب‌بران و يكپارچه‌سازي اراضي در پروژه طرح و ساخت شبكه فرعي آبياري و زهكشي واحدهاي عمراني 2 و 3 دشت ارايض

خلاصه‌ طرح

طرح دشت‌هاي پاي‌پل در استان خوزستان و غرب شهرستان انديمشک و ساحل راست رودخانه كرخه واقع شده است. محدوده تحت پوشش اين طرح در حوزه آبريز كرخه عليا شامل دشت‌هاي اوان، دوسالق، ارايض و باغه مي‌باشد. حوزه آبريز كرخه عليا در جنوب غربي ايران و در استان ايلام و خوزستان واقع شده و علاوه بر دشت‌هاي چهارگانه پاي‌پل، دشت عباس، دشت فكه و دشت عين خوش را نيز دربرمي‌گيرد.

تاريخچه طرح

تيم مطالعات و تسهيلگري اجتماعي مشاور مهاب قدس به عنوان مشاور پيمانكار نصر ميثاق اهواز (گروه مشاركت) از مردادماه سال 1391 به صورت ستادي و ميداني فعاليت‌هاي مطالعاتي و تسهيلگري اجتماعي را در پروژه طرح و ساخت شبكه فرعي آبياري و زهكشي و تجهيز و نوسازي اراضي واحدهاي عمراني 2 و 3 دشت ارايض آغاز نموده و در قالب خدمات مورد انتظار كارفرماي محترم و نيازهاي طرح اجرائي شبكه فرعي آبياري و زهكشي در دشت ارايض در حال فعاليت است.

سيماي طرح

اين پروژه كه به صورت طرح و ساخت (EPC) بوده، بخشي از اراضي تحت پوشش شبكه آبياري دشت ارايض در واحدهاي عمراني شماره 2 و 3 در سطح حدود 6275 هكتار را دربرمي‌گيرد. وسعت اراضي واحدهاي عمراني شماره 2 و 3 دشت ارايض به ترتيب حدود 3285 و 2990 هکتار خالص مي‌باشد. روش آبياري در بخشي از اراضي محدوده، به صورت سطحي و كم‌فشار و بخشي به صورت تحت‌فشار مي‌باشد.

نيازها و ضرورت‌هاي طرح

شناخت علت كاهش سطح همكاري‌‌ها و بي‌اعتمادي‌ها و به بياني مقاومت‌ذينفعان در برابر اجراي طرح و ارائه راهكارهاي مناسب براي حل مشكلات و ايجاد تشكل‌هاي آب‌بران پايدار و كارآمد در شبكه‌هاي آبياري و زهكشي

رئوس کلي شرح خدمات

1- مطالعات جمعيتي، جامعه‌شناسي و بررسي زمينه‌هاي مشاركت ذينفعان 2- مطالعات نظام‌هاي بهره‌برداري از منابع و عوامل توليد كشاورزي 3- مطالعات اقتصادي روستا و خانوار 4- ارزيابي مشاركتي سيماي فني شبكه 5- مطالعات طراحي تشكل‌هاي آب‌بران در محدوده طرح 6- ايجاد و آغاز به كار و توانمندسازي تشكل‌هاي آب‌بران 7- تسهيلگري اجتماعي در حين اجراي طرح و يكپارچه‌سازي اراضي

اجزاي اصلي طرح

اجزاي اين طرح شامل سد مخزني، سد تنظيمي انحرافي، كانال اصلي پاي پل و نهايتاً شبكه‌هاي آبياري و زهكشي دشت‌ها است. طي ساليان گذشته بر اساس مطالعات مرحله اول و دوم که توسط شرکت مهندسي مشاور مهاب قدس صورت گرفته است، سازمان آب و برق خوزستان نسبت به اجراي شبکه اصلي آبياري و زهکشي دشت‌هاي پاي‌پل اقدام نموده است.

اهداف طرح

هدف از اجراي اين پروژه، مطالعه، طراحي و احداث شبکه‌هاي فرعي آبياري و زهکشي سطحي و زيرزميني و تجهيز و نوسازي اراضي و همچنين ساماندهي نظام بهره‌برداري از منابع و عوامل توليد کشاورزي و ايجاد تشکل‌هاي آب‌بران است تا بتوان به حداکثر بهره‌وري و توانمندسازي بهره‌برداران دست يافت.

متدلوژي انجام مطالعات

اين مشاور در توسعه و استقرار مديريت مشاركتي آبياري در اين طرح، از رهيافت و روش‌هاي مشاركتي نظير تسهيلگري استفاده نموده است.

مزايا، نتايج و دستاوردهاي مطالعه يا اجراي طرح

- هندسي و يكپارچه‌سازي قطعات زراعي
- تسهيلگري در حين عمليات اجرايي و برطرف کردن اعتراضات احتمالي
- آزادسازي و جلب همراهي و رضايت كشاورزان در خصوص طرح و الزامات آن
- تهيه بانك اطلاعاتي شبكه و مشخصات بهره‌برداران در محيط نرم افزار GIS
- تسهيلگري اجتماعي در تهيه کاداستر اراضي و تکميل فرم‌هاي شناسنامه اراضي